Αν πίνοντας το τσίπουρό σου, ακούς τους στίχους “Στ’ορκίζομαι Βαγγέλη μου, Βαγγέλη να σε θάψω, αυτή θα την εκδικηθώ, αυτή θα την εκάψω” είσαι σε ρεμπετάδικο (πιθανότατα) και αρχίζεις να κουνάς ρυθμικά τα πόδια σου, ξέροντας ότι θα ακούσεις για ακόμα μια φορά “Τα νέα της Αλεξάνδρας”. Ναι, της Αλεξάνδρας που του έλεγε “δεν ξέρει τι θα πει άντρας”. Μόνο που η Αλεξάνδρα ήξερα πολύ καλά τι θα πει άντρας. Με τον πιο σκληρό τρόπο. Αυτό που εσύ δεν ξέρεις είναι πως αυτό το τραγούδι μιλά για μια γυναικοκτονία.
Όταν ο δίσκος “Τα νέα της Αλεξάνδρας” κυκλοφόρησε το 1961, αγαπήθηκε, με το τραγούδι σε στίχους και μουσική του Κώστα Γιαννίδη να μετατρέπεται σε μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του Βαγγέλη Περπινιάδη. Μέχρι σήμερα αποτελεί ένα εμβληματικό άκουσμα, ενώ ακόμα παίζεται σε ρεμπετάδικα, ταβέρνες και μεζεδοπωλεία. Συχνά τραγουδιέται και live σε μικρές μουσικές σκηνές. Ενδεχομένως, αν η ιστορία που ενέπνευσε το τραγούδι ήταν πιο γνωστή, σήμερα να νιώθαμε λίγη ντροπή κάθε φορά που θα έπιανε το αυτί μας τις νότες του.
Μια γυναικοκτονία που έγινε επιτυχία
“Και σήμερα ξεκίνησε,
να πάει για τη μοδίστρα που κάθεται σ’ ένα στενό,
κοντά στη Βαγγελίστρα
Και μου ‘παν πως την είδανε,
να βγαίνει χέρι χέρι μαζί με το Χαράλαμπο,
από το Ροζικλαίρι“….
Η Αλεξάνδρα Μ ήταν ένα νεαρό κορίτσι, χωρίς ιδιαίτερες εμπειρίες, που ήρθε από τη Μάνη στην Αθήνα, στα 21 της χρόνια, για να σπουδάσει ραπτική. Όπως πολλά κορίτσια της εποχής, φιλοξενήθηκε στο σπίτι συγγενών της στο Αιγάλεω, και για να ανταποδώσει τη φιλοξενία, εκτελούσε χρέη οικονόμου. Η Αλεξάνδρα έβγαινε από το σπίτι της μόνο για να πάει στη μοδίστρα και στο περίπτερο, ενώ την ίδια περίοδο ήταν αρραβωνιασμένη με τον ναύτη σύντροφό της, με τον οποίο θα παντρευόταν στις 23 Απριλίου. Όπως διαβάζουμε στη Μηχανή του Χρόνου, οι φίλες της τής έλεγαν πως ήταν αρκετά χαρούμενη και ερωτευμένη, ωστόσο φαινόταν σαν κάτι να την προβληματίζει και να τη βασανίζει.
Το πρωί μιας Κυριακής, και ενώ η Αλεξάνδρα κοιμόταν δίπλα στον αδερφό της, ο θείος της την πλησίασε και την εκτέλεσε εν ψυχρώ με κυνηγετικό όπλο. Δίπλα στη νεκρή Αλεξάνδρα βρίσκονταν οι δυο κόρες και η σύζυγος του δράστη, οι οποίες ξύπνησαν από τον πυροβολισμό και είδαν τη νεκρή κοπέλα δίπλα τους.
Τρεις ώρες μετά, ο δράστης, τον οποίο ο Τύπος της εποχής χαρακτήρισε ως “κακούργο θείο”, παρουσιάστηκε στη Χωροφυλακή και επικαλέστηκε “λόγους τιμής” για να δικαιολογήσει τη δολοφονία της ανιψιάς του. Ισχυρίστηκε μάλιστα πως ο μνηστήρας της 21χρονης Αλεξάνδρας διέλυσε τον αρραβώνα όταν έμαθε ότι εκείνη “είχε διαφθαρεί, επειδή έβλεπε και άλλους άνδρες”.
Ο αρραβωνιαστικός της δολοφονημένης κοπέλας διέψευσε τους ισχυρισμούς του. Δήλωσε πως ουδέποτε είχε αμφισβητήσει την αφοσίωση της αγαπημένης του και πως ανυπομονούσε να φτάσει η ημέρα του γάμου τους.
Το backstory της γυναικοκτονίας της Αλεξάνδρας
Η προανακριτική εξέταση της υπόθεσης απέδειξε τα εξής: ο δράστης και θείος του θύματος, Γ.Μυλωνάκος, το πρωί της ημέρας της δολοφονίας, συναντήθηκε με τον φίλο του, Γ.Τζ. Με τον οποίο κάθισαν μαζί μέχρι το βράδυ. Γύρω στις 9 πήγαν στο σπίτι του δράστη, από όπου έφυγαν λίγο μετά, στις 11. Όση ώρα βρίσκονταν εκεί ο δράστης την παρενοχλούσε σεξουαλικά. Η παρενόχληση έχει αποδοθεί ως εξής: “ο φονεύς συνωμιλούσε με την ανεψιάν του φιλικώτατα”. Όπως αποδείχτηκε αργότερα, δεν ήταν η πρώτη φορά. Η 21χρονη Αλεξάνδρα δεχόταν διαρκώς ανήθικες προτάσεις από τον θείο της, ενώ δεν ήταν λίγες οι φορές που εκείνος αποπειράθηκε να τη βιάσει.
Όταν ο δράστης έφυγε από το σπίτι του, πήγε στην ερωμένη του στο Περιστέρι, για να πάρει το κυνηγετικό του όπλο της είπε ότι έπρεπε να το επιστρέψει σπίτι του και της ζήτησε να τον συνοδεύσει.
Λίγο μετά τις 2 τα ξημερώματα, ο δράστης επέστρεψε στο σπίτι του, με τη φίλη του να περιμένει στην αυλή. Μετά από πέντε λεπτά ακούστηκε ο πυροβολισμός, με τον δράστη να βγαίνει με το όπλο στο χέρι, σε πλήρη ψυχραιμία, ανακοινώνοντας στη σύντροφό του ότι δολοφόνησε την ανιψιά του για λόγους τιμής. Αμέσως μετά, επισκέφτηκε τον φίλο του και ομολόγησε την πράξη του.
Στην ανάκριση ισχυρίστηκε ότι “την προτεραίαν του εγκλήματος επληροφορήθη ότι ο μνηστήρ της ανεψιάς του διέλυσε τον αρραβώνα, διότι έμαθεν ότι αυτή προηγουμένος είχε διαφθαρή από άλλον και ότι συνέχιζε τας σχέσεις και με άλλους. Τοιουτοτρόπως οι γάμοι θα εματαιούντο και η οικογένεια θα εγελοιοποιείτο”….
Η Αλεξάνδρα δολοφονήθηκε επειδή αντιστάθηκε στον βιαστή της
Προφανώς τίποτα από όλα αυτά δεν ισχύει. Αυτό που στην πραγματικότητα όπλισε το χέρι του γυναικοκτόνου ήταν η επίμονη άρνηση της 21χρονης Αλεξάνδρας να ενδώσει στις σεξουαλικές του επιθυμίες, όσο εκείνος προσπαθούσε επανειλημμένως να τη βιάσει. Τη νύχτα της δολοφονίας της, η Αλεξάνδρα αντιστάθηκε σθεναρά και για αυτό δολοφονήθηκε.
Η εκδοχή του τραγουδιού “Τα νέα της Αλεξάνδρας” που βάζει τα πράγματα στη θέση τους
Λέγεται ότι τους στίχους του τραγουδιού “Τα νέα της Αλεξάνδρας” γράφτηκαν από τον ίδιο τον δράστη, ο οποίος αργότερα τούς έδωσε στον συνθέτη Κώστα Γιαννίδη, προκειμένου να καταγραφεί η Αλεξάνδρα στο συλλογικό ασυνείδητο ως “διαφθαρμένη” που πήρε την τιμωρία που τής άξιζε.
Τον Ιούνιο του 2021, η σκηνοθέτις Βάσια Ντούλια, επέλεξε να αφηγηθεί εκ νέου την ιστορία της Αλεξάνδρας. Με σύγχρονους όρους και στίχους που να αφηγούνται την πραγματική ιστορία. Και δίνοντάς μας τέλος πάντων μια εκδοχή του τραγουδιού που αξίζει να ακούμε, σε ερμηνεία της Σεμέλης Παπαβασιλείου.
“Η πρόθεση μου, αρχικά, δεν ήταν η αποκατάσταση της αλήθειας, καθώς δεν νιώθω πως έχω τη δικαιοδοσία να μιλήσω σε τέτοιο επίπεδο για την αλήθεια της Αλεξάνδρας. Επίσης αν ακούσει κάποιος το κομμάτι και ψάξει την αναφορά της πραγματικής ιστορίας, θα καταλάβει πως η ιστορία που αφηγείται το τραγούδι στα “Νέα της Αλεξάνδρας | reclaim” δεν είναι η ιστορία της Αλεξάνδρας. Είναι μια ιστορία έμφυλης βίας, σαν εκείνη της 18χρονης Αλεξάνδρας και σαν τις δεκάδες που βρήκαμε στην έρευνά μας δουλεύοντας τους στίχους. Στις περισσότερες από αυτές, βλέπει κανείς πως μέσα σε μια συνθήκη ωμής και συστηματικής βίας είτε θα χαθείς είτε θα αντιδράσεις ενστικτωδώς”, είχε δηλώσει η Βάσια Ντούλια στο 20/20 mag όταν είχε κυκλοφορήσει το “Τα Νέα της Αλεξάνδρας | Reclaim”, το 2021.