Υπάρχουν δύο τύποι μπλε φεγγαριών, αλλά δυστυχώς κανένα από τα δύο δεν έχει σχέση με το χρώμα. Το εποχιακό Μπλε Φεγγάρι αναφέρεται στην τρίτη πανσέληνο σε μια εποχή που έχει τέσσερις πανσελήνους σύμφωνα με τη NASA. Ενώ το δεύτερο, προέκυψε από την παρεξήγηση του πρώτου κι είναι η μηνιαία Γαλάζια Σελήνη, η οποία αναφέρεται στη δεύτερη
Τι είναι η μπλε υπερπανσέληνος;
Καθώς ο κύκλος των φάσεων της σελήνης διαρκεί περίπου έναν μήνα, συνήθως βιώνουμε 12 πανσελήνους κάθε χρόνο. Πολλοί πολιτισμοί έχουν δώσει ξεχωριστά ονόματα στην πανσέληνο κάθε μήνα. 12 μήνες, 12 πανσελήνους, 12 ονόματα. Απλό δεν είναι;
Λοιπόν, όχι ακριβώς. Εδώ είναι που μπαίνει στην εξίσωση το Μπλε Φεγγάρι. Οι φάσεις της σελήνης διαρκούν στην πραγματικότητα 29,5 ημέρες για να ολοκληρωθούν, πράγμα που σημαίνει ότι χρειάζονται μόλις 354 ημέρες για να ολοκληρωθούν 12 σεληνιακοί κύκλοι. Έτσι, κάθε 2,5 χρόνια περίπου παρατηρείται μια 13η πανσέληνος μέσα σε ένα ημερολογιακό έτος.
Σε αντίθεση με τη δημοφιλή φράση «once in a blue moon», τα μπλε φεγγάρια μπορεί να συμβαίνουν σχετικά συχνά, με αστρονομικούς όρους. Σύμφωνα με τη NASA, τα μπλε φεγγάρια συμβαίνουν μία φορά κάθε δύο έως τρία χρόνια. Καθώς μεσολαβούν περίπου 29,5 ημέρες μεταξύ των πανσελήνων, ο Φεβρουάριος δε θα βιώσει ποτέ μηνιαία Γαλάζια Σελήνη, καθώς έχει μόνο 28 ημέρες σε ένα κοινό έτος και 29 σε ένα δίσεκτο έτος. Μερικές φορές ο Φεβρουάριος δεν έχει καθόλου Πανσέληνο κι αυτό είναι γνωστό ως Μαύρο Φεγγάρι.
Μπορεί όντως να γίνει μπλε;
Σύμφωνα με τη NASA, το 1883 ένα ινδονησιακό ηφαίστειο που ονομαζόταν Κρακατόα εξερράγη και σκόρπισε στάχτη σε ύψος 80 χιλιομέτρων (50 μιλίων) στην ατμόσφαιρα. Τα μικροσκοπικά σωματίδια τέφρας – μεγέθους περίπου ενός μικρομέτρου – λειτούργησαν ως φίλτρο, διασκορπίζοντας το κόκκινο φως και μετατρέποντας το φεγγάρι σε μια ευδιάκριτη μπλε-πράσινη απόχρωση.
Σύμφωνα με το NASA Science, κι άλλες ηφαιστειακές εκρήξεις είναι επίσης γνωστό ότι προκαλούν μπλε φεγγάρια, συμπεριλαμβανομένης της έκρηξης του ηφαιστείου El Chichon στο Μεξικό το 1983 και των εκρήξεων του όρους Αγία Ελένη το 1980 και του όρους Πινατούμπο το 1991.
Για να δείτε το φεγγάρι να γίνεται μπλε, απαιτείται είτε μια τεράστια ηφαιστειακή έκρηξη είτε μια γιγαντιαία μάζα καπνού στον αέρα (όπως το 1950). Αλλά τέτοια γεγονότα είναι λίγα και σπάνια- ίσως συμβαίνουν μόνο μισή ντουζίνα φορές ανά αιώνα. Τα ημερολογιακά μπλε φεγγάρια είναι πολύ πιο συχνά, καθώς συμβαίνουν (κατά μέσο όρο) περίπου κάθε 2,5 έως σχεδόν 3 χρόνια.
